Nguyên nhân và cách khắc phục cong vẹo cột sống

Cong vẹo cột sống là một bệnh lý gây nhiều biến chứng nguy hiểm và ngày càng có xu hướng gia tăng ở đối tượng người trẻ tuổi. Việc phát hiện sớm, nắm bắt nguyên nhân bệnh là điều vô cùng quan trọng giúp cải thiện, điều trị phù hợp và hiệu quả.

1. Cong vẹo cột sống là gì?

Cong vẹo cột sống là một bệnh lý xương khớp xuất hiện ở nhiều người. Trong đó diễn biến bệnh thường khá âm thầm, khó phát hiện, và chỉ nhận biết khi bệnh lý đã diễn ra nặng nề.

Hầu hết các bé gái có nguy cơ mắc bệnh lý này cao hơn so với các bé trai. Do nhiều nguyên nhân khác nhau, cột sống sẽ bị cong sang một bên của trục cơ thể và bị vẹo, đường cong có hình chữ S hoặc chữ C rất phức tạp.

2. Các dạng cong vẹo cột sống thường gặp

Cong vẹo cột sống có nhiều biểu hiện và hình thái khác nhau. Trong đó có 4 loại phổ biến thường gặp.

a. Vẹo cột sống bẩm sinh

Hiện tượng cong vẹo cột sống bẩm sinh thường có tỷ lệ khá hiếm tỷ lệ 1/10.000 trẻ sơ sinh. Nhìn chung, bệnh lý này không phổ biến như ở đối tượng tuổi vị thành niên tuy nhiên chúng lại gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ.

Thông thường, người mắc bệnh lý cong vẹo cột sống bẩm sinh có thể sẽ bị mắc một số dị tật khác liên quan đến thận và bàng quan. Khối cơ quanh cột sống không đều nhau, hai vai của người bệnh đều bị lệch một cách rõ ràng.

Trẻ bị cong vẹo cột sống bẩm sinh sẽ rất khó điều trị, thường diễn biến bệnh âm thầm, khó phát hiện và dễ trở nặng hơn ở độ tuổi dậy thì.

b. Cong vẹo cột sống khởi phát sớm

Tình trạng cong vẹo cột sống xuất hiện không rõ nguyên nhân, xuất hiện ở trẻ độ tuổi trước dậy thì (khoảng dưới 10). Bệnh lý có biểu hiện khiến vai, hông và đầu của trẻ bị nghiêng lệch sang một bên.

c. Vẹo cột sống tự phát

Đây là loại dị tật xuất hiện chủ yếu trong lứa tuổi dậy thì từ 12 đến 15 tuổi ở các các bé gái và bé trai. Quá trình phát sinh bệnh tự phát, dễ gặp và hình thành trong khi trẻ lớn lên và phát triển. 

d. Vẹo cột sống ở người lớn

Vẹo cột sống có thể diễn ra ở người lớn tuổi, do quá trình lão hóa xương, thoái hóa cột sống tăng dần theo độ tuổi. Lúc này xương và đĩa đệm bị suy yếu gây áp lực lên cột sống làm cột sống bị cong vẹo.

3. Các nguyên nhân dẫn đến bệnh lý cong vẹo cột sống

Phần lớn bệnh lý cong vẹo cột sống là hình thành tự phát ở độ tuổi còn trẻ, vị thành niên. Tuy nhiên cũng có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến tình trạng này.

a. Cong vẹo cột sống do bẩm sinh

Cong vẹo cột sống có thể là do bẩm sinh, bố mẹ có thể di truyền sang cho con cái. Yếu tố này xuất phát từ vấn đề bào thai phát triển nhanh làm cơ thể của trẻ bị chèn ép. Ngoài ra, một số vấn đề người mẹ gặp phải như nhiễm hóa chất độc hại gây dị tật thai hoặc quá trình sinh nở, cổ tử cung hẹp hoặc bị tác động lực mạnh khiến cột sống của trẻ bị ảnh hưởng.

b. Vận động ở trẻ gây nên cong vẹo cột sống

Với các trẻ mắc cong vẹo cột sống tự phát, có thể xuất phát từ các nguyên nhân như:

• Bị tập đứng và đi quá sớm
• Ngồi học sai tư thế, kích thước bàn ghế học không phù hợp
• Trẻ bị đeo cặp sách quá nặng hoặc lao động nặng từ sớm
• Cả thể suy dinh dưỡng, thấp còi, yếu cơ

c. Nguyên nhân dẫn đến cong vẹo cột sống ở người lớn

• Quá trình bệnh lý phát triển mạnh hơn ở giai đoạn thanh thiếu niên
• Người bệnh bị mắc các bệnh lý khác như thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, sụp lún đốt sống hay viêm khớp mặt sống dẫn đến cong vẹo cột sống.

4. Các biểu hiện của bệnh cong vẹo cột sống

Người bị cong vẹo cột sống có nhiều biểu hiện bất thường thể hiện rõ ràng về mặt hình thái như sau:

• Gai cột sống không thẳng hàng
• Vai bên thấp bên cao
• Xương vai bị nhô ra bất thường, 2 mỏm xương vai đều có khoảng cách không cân đối
• Tam giác eo giữa thân và cánh tay không có độ rộng tương đồng
• Xương sườn nhô lên và thắt lưng bị mất công đối do cong vẹo cột sống.
• Bên cạnh đó, người bệnh có các biểu hiện khác nhau đau lưng, gù lưng, chân tay tê bì, bàng quang bị rối loạn, khó đứng thẳng người.

5. Các biến chứng nguy hiểm của bệnh lý cong vẹo cột sống

Cong vẹo cột sống dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm đến người bệnh nếu không phát hiện và điều trị sớm.

• Xương sườn biến dạng chèn ép lên tim gây tổn thương về tim và phổi
• Tâm sinh lý người bệnh bị ảnh hưởng do những tư ti, mặc cảm về ngoại hình khác thường.
• Tình trạng đau mỏi vùng lưng ngày càng tăng cao, sức khỏe bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi tuổi tác tăng dần.

6. Cách khắc phục cong vẹo cột sống

Để điều trị, khắc phục và hỗ trợ tình trạng cong vẹo cột sống, trước tiên chúng ta cần đi thăm khám tại các cơ sở chuyên khoa để được bác sĩ chuyên môn chẩn đoán và lên phác đồ phù hợp với tình trạng.

Thông thường, hình thức khám sẽ bao gồm: khám tổng quát, xét nghiệm chụp X-quang hoặc MRT, chụp cắt lớp CT.

Dưới đây là một số phương pháp thường gặp giúp khắc phục bệnh lý cong vẹo cột sống hiệu quả.

a. Nẹp cột sống

Thay vì phẫu thuật phức tạp, gây xâm lấn thì phương pháp nẹp cột sống giúp ổn định cấu trúc ống sống hiệu quả và được nhiều người lựa chọn.

Với người bị cong vẹo thể nhẹ, phát hiện sớm, hoặc tình trạng sức khỏe không cho phép phẫu thuật thì đây là phương pháp khá an toàn.

b. Vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu là phương pháp được áp dụng hỗ trợ điều trị bệnh cong vẹo cột sống thể nhẹ. Trong đó các kỹ thuật viên chuyên nghiệp sẽ giúp người bệnh điều chỉnh biến dạng cột sống dựa trên các tư thế đúng và tăng sức mạnh cho cơ, tăng cường vận động cột sống dẻo dai hơn.

c. Phẫu thuật

Đối với các tình trạng bệnh áp dụng phương pháp thông thường không đem đến hiệu quả. Phẫu thuật sẽ giúp người bệnh cải thiện tình trạng cột sống bị lệch nghiêm trọng, giải thoát người bệnh khỏi cơn đau lưng dữ dội. Tuy nhiên, phẫu thuật phải được các bác sĩ đánh giá sức khỏe của người bệnh và chỉ định.

7. Làm thế nào để phòng tránh bệnh lý cong vẹo cột sống

Cong vẹo cột sống tiềm ẩn nhiều nguy cơ xấu tác động đến sức khỏe người bệnh. Vì vậy, để bảo vệ chất lượng cuộc sống, hãy chăm sóc bản thân đúng cách để phòng ngừa bệnh lý này từ sớm.

• Thường xuyên tập thể dục thể thao, phù hợp về tần số, cường độ với cơ thể giúp tăng độ dẻo dai linh hoạt của cột sống
• Đối với trẻ nhỏ, cần chú ý bổ sung đầy đủ vi chất để trẻ phát triển hệ cơ xương khớp
• Trong giai đoạn đi học, cần lựa chọn bàn ghế phù hợp với người dùng.
• Luôn chú ý đến tư thế làm việc, ngủ thẳng lưng, tránh cong nghiêng vẹo
• Hạn chế mang vác đồ nặng, quá sức dẫn đến cong vẹo cột sống
• Khi gặp vấn đề bất thường về cột sống hãy tìm đến các cơ sở uy tín để thăm khám kịp thời.

Bên cạnh các biện pháp bảo vệ, phòng ngừa cong vẹo cột sống kể trên, bạn cũng cần thường xuyên chú ý chăm sóc sức khỏe xương khớp của mình ở giai đoạn ngoài 30. Một trong những liệu pháp an toàn, “không dùng thuốc”, không lo lắng tác dụng phụ, giúp nâng cao sức đề kháng, tăng cường tuần hoàn máu và dẻo dai của xương khớp mà bạn có thể lựa chọn đó là Massage trị liệu cổ truyền. Tại Himalaya Health Spa, chúng tôi đã xây dựng nhiều dịch vụ trị liệu trọng tâm vào sức khỏe, giúp quý khách lấy lại cân bằng trong cuộc sống và ngăn chặn bệnh lý xương khớp từ sớm.

Himalaya Health Spa

CN1: Toà Landmark 1, SH 03 - Vinhomes Central Park, Quận Bình Thạnh, HCM

CN2: Khu GM, N.07, 119 Phổ Quang, P.9, Q. Phú Nhuận, HCM

HOTLINE: 1900 0256 hỗ trợ 24/7