Đau lưng sau sinh mổ: Những điều cần biết

Sau sinh mổ, mẹ không chỉ đau đớn với vết khâu bụng dưới mà còn đối mặt với những cơn đau lưng. Mức độ đau lưng sau sinh mổ theo thống kê chiếm đến hơn 70% các trường hợp, có nghĩa là cứ 10 người phụ nữ sinh thì có đến 7 người bị đau lưng sau đó.

1. Đau lưng sau sinh mổ

Sinh mổ bị đau lưng là hiện tượng mà bất kỳ bà mẹ nào cũng đều phải trải qua. Chín tháng mang thai là một thời kỳ đầy hạnh phúc nhưng cũng rất khó khăn. Tưởng chừng những khó khăn ấy sẽ biến mất khi đứa con ra đời, nhưng trên thực tế, sau khi sinh người mẹ còn phải đối mặt với nhiều khó khăn hơn trước. Và hiện tượng đau lưng sau sinh mổ là một điển hình.

Mức độ sau sinh mổ bị đau lưng theo thống kê chiếm đến hơn 70% các trường hợp, có nghĩa là cứ 10 người phụ nữ sinh thì có đến 7 người bị đau lưng sau đó. Nếu không hiểu hết mức độ đau lưng sau sinh mổ, thì có lẽ sẽ rất nhiều người để tình trạng này kéo dài, tác động đến cuộc sống và hình thành nên các vấn đề bệnh lý nguy hiểm.

2. Nguyên nhân đau lưng sau sinh mổ

• Cơ thể thay đổi đột ngột

Trong khi mang bầu, tử cung mở rộng, kéo dài, làm suy yếu các cơ bụng, trọng lượng dồn ra trước khiến thai phụ phải thay đổi tư thế bất lợi với cột sống. Cơ bắp ở lưng cũng phải hoạt động nhiều hơn.

• Giãn dây chằng sinh lý

Những thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ làm nới lỏng các khớp và dây chằng nối xương chậu và cột sống khiến cấu trúc kém ổn định, gây đau khi đi, đứng, ngồi trong thời gian dài, cúi ngửa hoặc nâng đồ. Những thay đổi này không biến mất qua một đêm. Sau khi sinh, các dây chằng xương chậu còn lỏng lẻo, do đó, đau lưng là điều không thể tránh khỏi. Vì vậy, lưng tiếp tục đau đến khi cơ bắp khôi phục sức mạnh, khớp và dây chằng thêm dẻo dai hơn.

Quá trình sinh con vất vả, căng thẳng trong thời gian dài đòi hỏi các cơ bắp hoạt động hết công suất, một số cơ bắp thì không được sử dụng dẫn tới đau lưng trong một thời gian.

• Thiếu canxi

Trong thời kỳ mang thai, người mẹ cần bổ sung đầy đủ canxi, phốt pho và các chất dinh dưỡng khác như: axit folic, vitamin A, D, B1.... Tuy nhiên, nếu chế độ ăn uống của bạn lúc này không thể đáp ứng nhu cầu canxi, cơ thể phải lấy từ mẹ để bù đắp cho thai nhi và gây ra loãng xương.

Sau khi sinh, sức khỏe của sản phụ vẫn ở trạng thái tương đối yếu, chưa kịp phục hồi. Mặt khác, mẹ phải cho con bú thường xuyên, lượng canxi bị thất thoát một lần nữa, tạo cơ hội những cơn đau lưng khởi phát.

• Đau lưng do gây tê tủy sống

Sau khi sinh mổ, nhiều phụ nữ bị đau lưng, thậm chí đau hơn so với sinh thường. Nguyên nhân là do gây tê tủy sống, một thao tác giúp thai phụ sinh mổ không bị đau đớn. Với sinh mổ, việc gây tê ngoài màng cứng, chỗ tiêm có thể đau nhức vài ngày sau sinh nhưng việc này không gây đau lưng. Ban đầu, triệu chứng đau lưng không rõ, nhưng sau đó sẽ xuất hiện dữ dội kèm tác dụng phụ của thuốc. Có những mẹ sau sinh 2-3 tháng sẽ cảm thấy đau lưng vô cùng từ việc thay đổi trạng thái nằm ngồi, hay chỉ là đau lưng bởi những cơn ho hay tiếng hắt hơi. Có đến hơn 90% phụ nữ sinh có áp dụng gây tê tủy sống bị đau lưng.

• Làm việc quá sức hoặc nằm im không vận động

Sau khi sinh, có 2 nhóm phụ nữ dễ bị đau lưng hơn cả: một là, nằm yên bất động cả ngày; hai là, làm việc quá sức. Đối với trường hợp chỉ nằm bất động trên giường thì khí huyết tích tụ ở vùng chậu và không được lưu thông, từ đó dẫn tới đau lưng. Ngược lại, trong một số trường hợp khi sức khỏe chưa hồi phục, chị em đã làm việc, đi lại nhiều, khiến các dây chằng giãn ra và làm lưng bị đau ê ẩm.

Nhiễm lạnh

Phụ nữ sau sinh thường bị tổn thương khí huyết, nếu không chú ý để giữ ấm cơ thể, dễ bị gió lạnh tấn công, xâm lấn sức khỏe, gây ra hiện tượng cơ thể thừa độ ẩm, đau đớn vùng lưng, xương khớp trên toàn cơ thể. Ngoài ra, một số sản phụ nằm đệm quá cứng, hay thường xuyên đi giày cao gót, stress... cũng dễ bị đau lưng sau sinh.

• Cho con bú sai cách

Ngoài ra, nhiều bà mẹ đã vô tình làm cơn đau lưng trầm trọng hơn do không ý thức về tư thế cho con bú. Ví dụ, khi người mẹ đang học cách cho con bú. Quá tập trung vào việc để bé ngậm vú đúng cách mà quên mất ngồi sao cho đúng. Thói quen ngồi gập người khiến cho cổ và cơ bắp bị căng mỏi khi nhìn xuống dẫn tới đau lưng cho người mẹ.

3. Khi nào xuất hiện và chấm dứt những cơn đau lưng?

Đối với mẹ sinh mổ, những cơn đau vùng lưng bởi thủ thuật gây tê màng cứng, tiêm tê trực tiếp vào tủy sống mẹ sẽ bắt đầu cảm nhận được sau 3 đến 6 giờ sau sinh, kể từ thời điểm hoàn tất ca phẫu thuật. Lúc đó thuốc tê dần mất tác dụng như ban đầu. Cảm giác nhức đầu, đau mỏi cổ vai từ việc rò rỉ một lượng dịch nhỏ từ não tủy sẽ bắt đầu vào sớm nhất 12 tiếng đồng hồ sau sinh, thậm chí muộn hơn từ 3 đến 4 ngày sau sinh.

Đau lưng bình thường sẽ tự khỏi trong vòng vài tháng. Với một số phụ nữ đau lưng sau khi sinh mổ, cơn đau vẫn sẽ tiếp diễn hoặc cứ thay đổi thời tiết, giao mùa, cảm giác đau sẽ trở lại.

Những bà mẹ bị đau lưng trước hoặc trong khi mang thai, nhiều khả năng bị đau lưng dai dẳng sau sinh. Đặc biệt là với cơn đau nghiêm trọng hoặc đã bắt đầu khá sớm trong thai kỳ.

4. Biện pháp khắc phục đau lưng sau sinh mổ

Sau khi sinh, sản phụ rất mẫn cảm với những thành phần của thuốc, và cũng được bác sĩ yêu cầu không dùng thuốc tự ý mà không theo chỉ định bác sĩ. Chính vì thế mà việc dùng thuốc lúc này là không nên và cần hạn chế tối đa.

Có rất nhiều biện pháp được áp dụng nhằm giảm đau lưng sau sinh mổ. Các mẹ nên cân nhắc tuỳ thuộc vào tình trạng thể lực sức khoẻ của bản thân mới nên áp dụng. Nếu có thắc mắc hay bất thường gì xảy ra nên tham khảo tư vấn bác sĩ để có đảm bảo an toàn sức khỏe bản thân cũng như việc chăm trẻ sơ sinh.

4.1. Các biện pháp tự thực hiện tại nhà

• Nghỉ ngơi đầy đủ

Trước tiên, các mẹ nên đảm bảo đầy đủ thời gian ngủ nghỉ cho bản thân để không gây ảnh hưởng đến vết mổ sau sinh. Tuy nhiên, nếu bạn nghỉ ngơi sai tư thế thì tình trạng đau lưng vẫn sẽ diễn ra, thậm chí kéo dài và có diễn biến nặng hơn nữa.

Tốt nhất, bạn nên lựa chọn cho mình tư thế nghỉ ngơi thoải mái nhất và tránh làm những công việc nặng.

• Cho con bú đúng tư thế

Tư thế cho con bú sai sẽ gây ảnh hưởng đến phần xương sống vùng cổ và lưng gây nhức mỏi vai gáy, đau lưng. Nhiều mẹ thường có tâm lý để con bú thoải mái, vô tình các tư thế khi cho con bú sai khiến bạn bị đau nhức vùng lưng. Chú ý khi cho con bú, bạn nên chọn một tư thế thoải mái, tránh gập người, cúi người quá lâu. Thường xuyên thay đổi tư thế cho con bú, kết hợp vận động cơ thể như: xoay, lắc cổ, vặn nhẹ phần thắt lưng... giúp bạn giảm đau nhức, mệt mỏi.

Những tư thế cho con bú thoải mái, mẹ nên áp dụng:

• Tư thế ngồi ngả lưng về phía sau nghiêng góc 45 độ, có thể dựa lên gối. Lúc này, bé nằm trên bụng và tì vào ngực mẹ để ti.
• Tư thế nằm nghiêng và đặt bé song song với mình, tay mẹ đỡ đầu, hướng dẫn bé quay mặt vào bầu vú.
• Tư thế ngồi tựa vào ghế, lưng thẳng, một chân để gác lên một chiếc ghế khác với chiều cao vừa đủ, để một chiếc gối mỏng phía sau lưng. Bé sẽ bú thoải mái mà mẹ sẽ không bị quá nhiều áp lực lên lưng cột sống.

• Tập thể dục, vận động cơ thể nhẹ nhàng

Sau khi sinh em bé, các mẹ thường bận rộn với việc chăm sóc con mà quên đi bản thân mình. Tuy nhiên, mỗi ngày các mẹ nên tranh thủ khoảng 20 – 30 phút để tập các bài tập thể dục, các động tác yoga đơn giản tại nhà không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn giúp giảm các cơn đau lưng một cách hiệu quả. Hơn nữa tập thể dục còn là cách đơn giản để lấy lại vóc dáng sau sinh giúp mẹ tự tin hơn.

Bài tập thể dục nghiêng hông: Đứng thẳng lưng, bước chân trái sang ngang, tay trái chống vào hông, tay phải dơ cao cùng với phần thân trên nghiêng về phía bên trái nhằm kéo giãn các cơ và cột sống nhằm giúp cơ thể được thư giãn. Sau đó bạn có thể chuyển sang bên phải và làm tương tự. Chỉ một vài nhịp mỗi lần, bạn đã cảm thấy cơ thể trở nên thoải mái hơn rồi. Ngoài ra, nếu tập luyện các bài yoga cho mẹ sau sinh, các chị em nên hạn chế những động tác kéo dãn quá mức như duỗi chân.

Cảm thấy động tác không thoải mái thì nên dừng lại chứ đừng gượng ép bản thân quá sức, đặc biệt trong 2 tháng đầu, sẽ càng khiến tình trạng đau lưng sau sinh mổ thêm nghiêm trọng hơn. Việc tập luyện tốt nhất không nên quá 30 phút mỗi ngày.

• Giảm cân

Khi có thai, các bà bầu thường phải ăn nhiều, ăn đủ loại đồ ăn bổ dưỡng để chăm sóc sức khỏe cho cả mẹ và con. Nhiều người khi mang bầu tăng cân rất nhanh đôi khi không kiểm soát được và sau khi sinh em bé cân nặng đó không giảm được bao nhiêu. Việc lấy lại vóc dáng với nhiều bà mẹ thật khó khăn.

Trọng lượng cơ thể quá nặng cũng là nguyên nhân gây ra bệnh đau lưng, đau cột sống mà nhiều người không để ý. Do đó, sau khi sinh em bé, mẹ nên áp dụng chế độ ăn uống phù hợp, tập thể dục mỗi ngày để nhanh chóng lấy lại vóc dáng không chỉ giúp bạn tự tin hơn mà còn giúp giảm cơn đau lưng.

Tuy nhiên bạn không nên quá nôn nóng về việc giảm cân mà gây ảnh hưởng đến sức khỏe cả mẹ và bé, nên tham khảo các bác sĩ về chế độ dinh dưỡng sao cho hợp lý, tăng cường vận động, tập thể dục nhẹ nhàng để đạt được kết quả tốt.

• Giữ tâm lý thoải mái

Tâm lý căng thẳng, mệt mỏi sau khi sinh là chuyện bình thường mà rất nhiều chị em mắc phải. Tuy nhiên, điều này không hề tốt cho sức khỏe cũng như tinh thần của bạn. Các mẹ nên giữ tâm lý ổn định, thoải mái để chăm sóc sức khỏe cho con và bản thân một cách tốt nhất.

• Cải thiện chế độ ăn uống hàng ngày

Phụ nữ sau sinh nên có một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để kịp thời bù đắp lại các khoáng chất mất đi trong quá trình sinh, đặc biệt là canxi.

Bổ sung thực phẩm giàu kẽm như: nấm, thịt bò, ngũ cốc dinh dưỡng... giúp quá trình hấp thụ canxi diễn ra tốt hơn.Tăng cường ăn những thực phẩm giàu chất sắt như: lòng đỏ trứng gà, tim cật heo, thịt bồ câu, các loại đậu...Ăn nhiều loại trái cây để bổ sung vitamin C, khoáng chất như: nho, cam, táo, chuối, lê, bơ...Nên ăn thịt nạc (lợn, gà, bò), tránh ăn thịt mỡ.Nên uống 2 đến 2,5 lít nước mỗi ngày, bao gồm sữa, nước trái cây, nước đun sôi để nguội.

4.2. Vật lý trị liệu

• Massage

Sau khi sinh, bạn nên nhờ tới sự hỗ trợ của phương pháp massage, xoa bóp để kích thích tuần hoàn máu, đánh tan các cơn đau nhức hiệu quả. Không chỉ vậy, nó còn có tác dụng đẩy lùi stress, giúp tinh thần thoải mái hơn. Bạn có thể nhờ người thân hỗ trợ thêm hoặc tìm đến những trung tâm chăm sóc mẹ sau sinh tại nhà để thực hiện vật lý trị liệu đối với những trường hợp đau hơn bình thường. 

Một vài động tác vật lý trị liệu massage vùng thắt lưng, đấm bóp vùng vai gáy là cách đơn giản mà hiệu quả giúp bạn thư giãn tinh thần, đánh tan các cơn đau nhức mỏi, giúp cơ thể khỏe và thoải mái hơn. Với việc áp dụng điều trị bằng vật lý trị liệu như sử dụng châm cứu, xoa bóp hay bấm huyệt thì cần được áp dụng đều đặn và tác động một cách hợp lý. Bên cạnh đó cần kết hợp với những bài tập hỗ trợ điều trị như tập thể dục hay yoga để thúc đẩy hiệu quả và hạn chế tái phát những biểu hiện đau sau khi điều trị.

4.3. Sử dụng phương thuốc nam

Một số phương thuốc nam bằng các loại lá dân gian sẽ giúp bạn giảm đau lưng sau sinh

• Lá ngải cứu:

Theo Y học cổ truyền, lá cây ngải cứu chứa nhiều chất kháng khuẩn và tinh dầu giúp giảm đau hiệu quả. Lá ngải cứu rửa sạch, để ráo nước, trộn cùng với muối rồi rang nóng. Cho hỗn hợp này vào chiếc khăn mỏng, chườm lên vùng lưng bị đau, đến khi nguội cho rang lại và làm tương tự.

• Lá lốt:

Lấy rễ cây lá lốt, rửa sạch, ngâm với rượu trắng trong 1 tháng. Sau đó, dùng khăn dung dịch rượu xoa lên vùng lưng bị đau, đồng thời, thực hiện các động tác mát xa nhẹ nhàng làm giảm cơn đau nhanh chóng.

Mặc dù trên đây những phương pháp hỗ trợ giảm đau hiệu quả khi bạn gặp tình trạng đau lưng không cúi được người nhưng chỉ mang tính phòng ngừa và tạm thời. Để điều trị dứt điểm những cơn đau lưng không cúi được bạn cần được thăm khám và chẩn trị tại các cơ sở y tế chuyên khoa để nhận được sự tư vấn và phác đồ điều trị của bác sĩ và chuyên gia. Hãy lắng nghe cơ thể mình thường xuyên bằng cách thăm khám định kỳ, không nên phớt lờ và bỏ qua những dấu hiệu nhỏ nhất tránh bệnh tình theo thời gian trở nên nghiêm trọng hơn. Hy vọng bài viết trên sẽ đem lại thông tin hữu ích cho bạn.

Mọi thông tin về chương trình khuyến mãi và sản phẩm xin vui lòng liên hệ:

HOTLINE: 19000252 hoặc đội ngũ hỗ trợ 24/7 - (097 716 22 22)

CN1: 145 Nguyễn Thái Bình, P. Nguyễn Thái Bình, Q.1, HCM – 097 717 2222.

CN2: Khu GM, N.07-09, 119 Phổ Quang, P.9, Q. Phú Nhuận, HCM – 097 716 2222.

CN3: Toà Landmark 1, SH 03 - Vinhomes Central Park, Quận Bình Thạnh, HCM - 097 718 2222 - 098 717 2222

CN4: 25 Mạc Thái Tổ, Phường Yên Hoà, Cầu Giấy, Hà Nội – 0965 045 666